Ἀριθ.Πρωτ.:160
Ἐν τῷ Ἱερῷ Ἐπισκοπείῳ
τῇ 25ῃ Μαρτίου 2021
ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ 233η
ΘΕΜΑ: «1821-2021 : Διακόσια χρόνια ἀπὸ τὴν Ἐθνική μας Παλιγγενεσία”.
Ἀγαπητοί μου Χριστιανοί,
-Α-
Διακόσια χρόνια συμπληρώνονται ἐφέτος ἀπὸ τὴν στιγμὴ ποὺ οἱ Ἕλληνες βροντοφώναξαν στὸ Μοναστήρι τῆς Ἁγίας Λαύρας “ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ Ἤ ΘΑΝΑΤΟΣ”, κάτω ἀπὸ τὶς εὐλογίες τοῦ Μητροπολίτου Παλαιῶν Πατρῶν ΓΕΡΜΑΝΟΥ. Ἦταν ἡ 25η Μαρτίου 1821, ἡμέρα κατὰ τὴν ὁποία ἡ Ἐκκλησία γιώρταζε τὸ μεγάλο γεγονὸς τοῦ Εὐαγγελισμοῦ τῆς Θεοτόκου.
Θαυμάζει κανείς, πῶς αὐτὸς ὁ λαός, ποὺ ἔμεινε ὑποδουλωμένος 400 ὁλόκληρα χρόνια κάτω ἀπὸ τὸν βαρύτατο ζυγὸ τῆς τουρκικῆς σκλαβιᾶς, πῶς κράτησε ἀλώβητη τὴν Ἑλληνικὴ καὶ τὴν Ὀρθόδοξη Χριστιανική του ταυτότητα. Γιατὶ δὲν εἶναι λίγοι τέσσερις αἰῶνες δουλείας - καὶ τὶ δουλείας, ραγιᾶς στὶς βάρβαρες ἐπιθυμίες καὶ ὁρέξεις τοῦ σκληροῦ τούρκου δυνάστη.
-Β-
Τὸ ἐρώτημα, γιὰ ὅσους μελετοῦν ἀμερόληπτα τὰ ἱστροικὰ γεγονότα, ἔχει τὴν ἀπάντησή του. Ἦταν ἡ Ἐκκλησία, ποὺ σὰν στοργικὴ Μητέρα μάζευε τὰ παιδιά της κάτω ἀπὸ τὶς στοργικές της φροντίδες καὶ ζέσταινε τὴν ἀποσταμένη ἐλπίδα τους μὲ τὴν θερμή της ἀγάπη, αὐτὴ ποὺ ἐδίδαξε ὁ Ἰησοῦς Χριστός, ποὺ “πάντα στέγει, πάντα πιστεύει” καὶ ποὺ “οὐδέποτε ἐκπίπτει”. Ἐπίσκοποι, Ἱερεῖς καὶ καλόγεροι δίδασκαν, φανερὰ ἤ κρυφά, τὴν Ἱστορία τοῦ Γένους, μίλαγαν γιὰ τὸν μαρμαρωμένο βασιληά, τὸν Κωνσταντῖνο ΙΑ΄ τὸν Παλαιολόγο καὶ μάθαιναν, ἰδίως τὰ παιδιά, νὰ διαβάζουν καὶ νὰ γράφουν, μὲ πρότυπα τὰ ἐκκλησιαστικὰ βιβλία.
-Γ-
Πέρα, ὅμως, ἀπὸ αὐτά, ἡ Πρόνοια τοῦ Θεοῦ ἔστελνε, κατὰ καιρούς, ἀνθρώπους φωτισμένους, φλογεροὺς καὶ δυνατοὺς στὴν Ὀρθόδοξη Πίστη, ὅπως, γιὰ παράδειγμα ἦταν ὁ Ἅγιος Κοσμᾶς ὁ Αἰτωλός, ὁ ὁποῖος δίκαια ὠνομάστηκε “ὁ Ἅγιος τῶν σκλάβων”. Μέσα στὶς μεγάλες δυσκολίες καὶ τοὺς κινδύνους, ποὺ εἶχαν στὰ μαῦρα ἐκεῖνα χρόνια, περιώδευαν κυρίως στὴν ὕπαιθρο, καὶ μὲ τὴν διδασκαλία τους κρατοῦσαν ὄρθιο καὶ τὸ ἐθνικὸ καὶ τὸ χριστιανικὸ φρόνημα τῶν ὑποδούλων Ἑλλήνων. Περίφημος ἔχει γίνει αὐτὸς ὁ λόγος τοῦ Ἁγίου Κοσμᾶ τοῦ Αἰτωλοῦ : “Ψυχὴ καὶ Χριστὸς σᾶς χρειάζεται. Τὸ κορμί σας ἄς τὸ κάψουν, ἄς τὸ τηγανίσουν. Αὐτὰ τὰ δύο (δηλαδὴ Ψυχὴ καὶ Χριστός) κανεὶς δὲν μπορεῖ νὰ σᾶς τὰ πάρῃ, ἐκτὸς καὶ τὰ δώσετε μὲ τὸ θέλημά σας”.
Ἀλλὰ καὶ τὸ “κρυφὸ σχολειό”, ποὺ κάποιοι πεισματικὰ τὸ ἀρνοῦνται, πολλά, πάρα πολλὰ πρόσφερε στὰ σκλαβόπουλα. Ἄς εἶναι αἰωνία ἡ μνήμη ὅλων ὅσοι ἐργάστηκαν ἡρωϊκὰ καὶ ταπεινὰ καὶ ἀθόρυβα, γιὰ νὰ φωτίζουν τὰ πυκνὰ σκοτάδια μὲ τὸ φῶς τῆς χριστιανικῆς ἐλπίδας, λέγοντας : “Μὴ σκιάζεστε στὰ σκότη. Τῆς λευτεριᾶς τὸ φεγγοβόλο ἀστέρι τῆς νύχτας τὸ ξημέρωμα θὰ φέρῃ”.
-Δ-
Βέβαια, ἐφέτος ὁ ἑορτασμὸς τῆς 25ης Μαρτίου 1821 λόγῳ τῆς πανδημίας τοῦ κορωνοϊοῦ, δὲν θὰ ἔχῃ, ἴσως, τὴν λαμπρότητα ποὺ εἶχε στὰ προηγούμενα χρόνια. Ἀλλά, ὅσοι νοιώθουμε μέσα μας τὴν δύναμη ποὺ δίδουν ὁ Χριστὸς καὶ ἡ Ἑλλάδα, ἄς φροντίσουμε νὰ μὴ παραλείψουμε τὸν ἐκκλησιασμό μας, γιορτάζοντας τὸν Εὐαγγελισμὸ τῆς Θεοτόκου. Κι’ ἀκόμη, ἄς διαβάσουμε ὀρθόδοξα βιβλία καὶ περιοδικά, γιὰ νὰ μποῦμε στὸ πνεῦμα τῆς μεγάλης Ἐπαναστάσεως τοῦ 1821, φέρνοντας στὴν σκέψη μας τὶς μορφὲς τοῦ Κολοκοτρώνη, τοῦ Καραϊσκάκη, τῆς Μπουμπουλίνας, τοῦ Νικηταρᾶ, τοῦ Ἀλεξάνδρου καὶ τοῦ Δημητρίου Ὑψηλάντου, τοῦ Μακρυγιάννη, τοῦ Παλαιῶν Πατρῶν Γερμανοῦ, τοῦ Παπαφλέσσα, τοῦ Ρωγῶν Ἰωσὴφ καὶ ἄλλων πολλῶν, τῶν ὁποίων τὰ ὀνόματα ἔχει γράψει μὲ χρυσᾶ γράμματα ἡ Ἱστορία.
-Ε-
Λοιπόν, ἄς ζήσουμε μὲ ὅλη τὴν ὕπαρξή μας τὴν Ἐκκλησιαστικὴ Ἑορτὴ τοῦ Εὐαγγελισμοῦ καὶ τὴν Ἐπέτειο τῶν 200 ἐτῶν ἀπὸ τὴν ἐθνική μας Παλιγγενεσία. Ὁ κορωνοϊός, ποὺ μᾶς ταλαιπώρησε, θὰ περάσῃ καὶ θὰ ξεχαστῇ. Τὸ Ἔθνος, ὅμως καὶ ἡ Ἐκκλησία θὰ μένουν στὸν αἰῶνα. Καὶ θὰ συνεχίζουν νὰ “κερνᾶνε” καὶ μᾶς καὶ ὅλους τοὺς λαούς, “μὲ τὸ ἀθάνατο κρασὶ τοῦ Εἰκοσιένα”. Χρόνια πολλά, ἅγια εὐλογημένα.
Διάπυρος πρὸς Χριστὸν εὐχέτης
Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ
† Ὁ Δρυϊνουπόλεως, Πωγωνιανῆς
καὶ Κονίτσης Α Ν Δ Ρ Ε Α Σ