Κατανυκτικὴ ἀγρυπνία τελέστηκε στὸν Ἱερὸ προσκυνηματικὸ Ναὸ τοῦ Ἁγίου Κοσμᾶ τοῦ Αἰτωλοῦ στὴν Κόνιτσα, ἐπὶ τῇ μνήμῃ τῆς εὑρέσεως τῶν Λειψάνων τοῦ Ἁγίου ἐνδόξου Νεομάρτυρος Ἰωάννου τοῦ ἐκ Κονίτσης (4 Ἰανουαρίου).
Ἱερεῖς καὶ ἀπὸ τὶς δύο ἐπαρχίες τῆς Μητροπόλεως, Πωγωνίου καὶ Κονίτσης, προσῆλθαν μαζὶ μὲ εὐλαβεῖς προσκυνητές, ὥστε νὰ τιμήσουν τὸν Ἅγιο Ἰωάννη, ἀλλὰ καὶ νὰ προσευχηθοῦν γιὰ τὸν Ποιμενάρχη τους.
Τὸ ἀναλόγιο πλαισίωσαν οἱ πρωτοψάλτες κ. Νικόδημος Καλλιντέρης καὶ κ. Εὐάγγελος Μέμος, ψέλνοντας τὴν Ἀκολουθία ποὺ συνέγραψε ὁ Ὅσιος Γεράσιμος ὁ Μικραγιαννανίτης.
Κατὰ τὴν διάρκεια τῆς ἀγρυπνίας λιτανεύτηκαν καὶ τέθηκαν πρὸς προσκύνηση τὰ χαριτόβρυτα Λείψανα τοῦ Ἁγίου Ἰωάννου, ἐνῷ ἀναπέμφθηκε εἰδικὴ Δέησις ὑπὲρ ἀναρρώσεως τοῦ Σεμασμιωτάτου ποιμενάρχου μας Μητροπολίτου Δρυϊνουπόλεως, Πωγωνιανῆς καὶ Κονίτσης κ.κ. Ἀνδρέου.
Δεῖτε στὸ ΒΙΝΤΕΟ πλάνα ἀπὸ τὴν ὑποδοχὴ τῆς Τιμίας Κάρας τοῦ Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ ἐκ Κονίτσης στὴν Κόνιτσα στὶς 23 Σεπτεμβρίου τοῦ 1978 ἀπὸ πλῆθος κλήρου καὶ λαοῦ, πατῶντας τὸν παρακάτω σύνδεσμο :
Κήρυγμα σχετικὸ μὲ τὴν εὕρεση τῶν ἱερῶν
Λειψάνων τοῦ Ἁγ. Ἰωάννου τοῦ ἐκ Κονίτσης
ποὺ ἐκφωνήθηκε
κατὰ τὴν Ἀγρυπνίαν 4.1.2025
στὸν Ἱ. Προσκυνηματικὸ Ναὸ τοῦ Ἁγ. Κοσμᾶ Κονίτσης
μὲ ἀφορμὴ τὴν δύσκολη καταστάση
-ἀπὸ 24ης Δεκεμβρίου 2024-
τῆς ὑγείας τοῦ Σεβ. Μητροπολίτου μας
κ.κ. Ἀνδρέου)
10΄
Ξημερώνει, σεβαστοὶ πατέρες, ἀγαπητοί μου, ἡ ἡμέρα ἐκείνη, πού, σὰν αὔριο, στὶς 4 Ἰανουαρίου τοῦ 1974, βρέθηκαν τὰ ἱερὰ λείψανα τοῦ Νεομάρτυρος Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ ἐκ Κονίτσης. Συμπληρώθηκαν 50 χρόνια. Ποῦ καὶ πῶς, θὰ ποῦμε ἀμέσως τώρα, ὥστε νὰ ζήσουμε, τὶς συγκινητικὲς ἐκεῖνες ἡμέρες καὶ στιγμές.
Μετὰ τὸν μαρτυρικό, διὰ ξίφους, θάνατο τοῦ Ἁγίου μας στὶς 23 Σεπτεμβρίου 1814, στὸ τότε Βραχώρι, σήμερα Ἀγρίνιο, καὶ τὴν πρόχειρη ταφή του σ’ ἕναν ἀγρὸ κοντὰ στὴν Ἐκκλησία τοῦ Ἁγ. Δημητρίου, ὁ τότε εὐλαβὴς Ἡγούμενος τῆς Ἱ. Μονῆς Προυσοῦ Ν. Εὑρυτανίας, Κύριλλος Καστανοφύλλης, λόγιος καὶ συνεργάτης τοῦ Ἁγ. Νικοδήμου τοῦ Ἁγιορείτου, εἶχε τὴν ἑξῆς ἱδέα : Νὰ γίνει κρυφά, μέσα στὴ νύκτα, “καὶ μετὰ σπουδῆς”, ἡ ἀνακομιδὴ τῶν ἱερῶν λειψάνων τοῦ Ἁγίου μὲ τὴν βοήθεια τοῦ πατριώτου Καθηγητοῦ Ἰατρίδη, ὁ ὁποῖος ἦταν γνώστης τοῦ τόπου μαρτυρίου, ἀλλὰ καὶ εἶχε γράψει σχετικὰ γιὰ τὸ μαρτύριο τοῦ Ἁγίου Ἰωάννου. Ἡ ἱδέα “πῆρε σάρκα καὶ ὁστᾶ” σύντομα, καὶ τὸ Ἱερὸ Λείψανο τοῦ Νεομάρτυρος, μὲ κίνδυνο μεγάλο ἀπὸ τὶς τουρκικὲς ἀρχές, μεταφέρθηκε, μὲ τὴν συνεργία καὶ κάποιων μοναχῶν σὲ μικρὸ κασελάκι, στὸ Μοναστήρι τῆς Παναγίας τῆς Προυσιωτίσσης. Ἐκεῖ ὑποδέχθηκε μὲ ἄκρα εὐλάβεια καὶ θυμίαμα τὸ ἱερὸ λείψανο ὁ Ἡγούμενος, Κύριλλος, ψάλλοντας τὸ Ἀπολυτίκιο : “Ὁ μάρτυς σου Κύριε ἐν τῇ ἀθλήσει αὐτοῦ, στεφάνους ἐκομίσατο...”κ.λ.π. Ἀφοῦ τὸ προσκύνησαν οἱ παραβρισκόμενοι, τὸ τοποθέτησε γιὰ ἀσφάλεια ὁ Καθηγούμενος σὲ μιὰ κρύπτη “ἀριστερὰ τῆς ἐλικοειδοῦς κλίμακος, ποὺ ἀναβαίνει εἰς τὸν τροῦλλον τοῦ Ναοῦ”. Ἀργότερα μπροστὰ στὴν κρύπτη ἐνετοίχισε μιὰ πλάκα, στὴν ὁποία ἔγραψε μὲ βυζαντινὰ γράμματα τὰ ἑξῆς :
“Οὐ μεταλλεῖον ἀργυροχρύσου πέλω,
ἀλλ’ ὄλβον φέρω. Πάντα λίθον μὴ κίνει”
Δηλ. : Δὲν ἔχω, δὲν κρύβω ἐδῶ μέσα μεταλλεῖο ἀπὸ ἀσήμι ἤ χρυσάφι, ἀλλὰ πλοῦτο καὶ εὐτυχία πνευματική .
Μὴ μετακινήσεις καμμιὰ πέτρα.
Ἀπὸ τότε πέρασαν πολλὰ χρόνια. Ὁ Ἡγούμενος Κύριλλος Καστανοφύλλης φυσικὰ ἔφυγε ἀπὸ τὴν ζωή. Ἄλλοι τὸν διαδέχθηκαν, χωρὶς νὰ δώσουν ἰδιαίτερη προσοχὴ στὸ γεγονὸς τῆς ἀνακομιδῆς. Ὥσπου..., ἡγουμενεύοντος τοῦ Ἀρχιμανδρίτου Γρηγορίου Ζουμῆ, τοῦ μετέπειτα Ἡγουμένου τῆς Ἱ. Μονῆς Δοχειαρίου Ἁγίου Ὄρους, ξεκίνησαν, ἀπὸ περιέργεια, κυρίως, λόγῳ τῆς αἰνιγματικῆς ἀνωτέρω ἐπιγραφῆς, οἱ ἐργασίες τῆς ἀνασκαφῆς. Ἡ εὐκαιρία δόθηκε ὅταν στὶς 2 Ἰανουαρίου 1974 ὁ Σεβ/τατος Μητροπολίτης Ναυπακτίας καὶ Εὑρυτανίας κ. Δαμασκηνός ἐπισκέφθηκε τὴν Ἱερὰ Μονή. Τότε ὁ Καθηγούμενος κ. Γρηγόριος εἰσηγήθηκε νὰ γίνει ἀνασκαφὴ στὴν κρύπτη, δίπλα ἀπὸ τὸ μέρος τῆς ἐπιγραφῆς, ὄπου ἦταν τὸ Σκευοφυλάκιο τῆς Μονῆς. Οἱ ἐργασίες ξεκίνησαν, μὲ καλέμι καὶ σφυρί, τὴν ἑπομένη, στὶς 3 Ἰανουαρίου, παρόντος καὶ τοῦ Σεβ/τάτου, μὲ μεγάλο κόπο, λόγῳ τοῦ βράχου ποὺ δυσχαίρενε τὶς κινήσεις. Μετὰ ἀπὸ ἀγωνιώδη προσπάθεια τὸ καλέμι χτύπησε μὲ τὸ χαρακτηριστικὸ κρότο, ὅτι ὑπάρχει κενὸ ἀπὸ κάτω. Εἶχαν φθάσει στὴν ταφόπετρα. Μέσα σὲ μιὰ σχισμὴ βρέθηκε μιὰ μπάλα ἀπὸ κερὶ καί λιβάνι, ἡ ὁποία ἀφοῦ ἀφαιρέθηκε ἁπλώθηκε μιὰ ἄρρητη εὐωδία. Ἡ χαρὰ καὶ ἡ ἀγωνία συγχρόνως ὅλων, ἦταν ἔκδηλη. Σκύβοντας ἀπὸ τὴν σχισμὴ διέκριναν ἕνα μικρὸ κενὸ χῶρο, ποὺ περιεῖχε ἕνα μικρὸ ξύλινο κιβώτιο, ἀνοικτὸ στὸ πάνω μέρος, ποὺ ἐντός του διακρινόταν καθαρὰ μία κάρα (κεφαλή). Λόγω, ὅμως, τῆς κούρασης τῶν ἐργασιῶν καὶ τῆς ἀνάγκης ἀναχωρήσεως τοῦ Σεβασμιωτάτου οἱ ἐργασίες σταμάτησαν. Ἡ ἀπορία ὅλων ἦταν σὲ ποιὸν Ἅγιο ἀνῆκε ἡ κάρα. Ἡ ἀπάντηση δόθηκε τὴν μεθεπομένη ἡμέρα μὲ τὴν παρουσία τοῦ Καθηγουμένου, ὅπου εὑρέθη ἕνα κεραμίδι ποὺ ἔγραφε :
ΙΣ ΧΡ
ΝΙ ΚΑ
Οὕτος ἦν ὁ ἐξ Ὀθωμανῶν Ἰωάννης,
ὁ ἐν Βραχωρίῳ
ὑπὲρ Χριστοῦ μαρτυρήσας
κατὰ τὸ (1814) Σεπτεμβρίου κγ΄(23)
Τὴν ἀγωνία διαδέχθηκε ἡ χαρὰ τῆς ἀνευρέσεως μαρτυρικῶν λειψάνων. Ἡ κόπωση ἐξαφανίσθηκε καὶ ἐντάθηκαν οἱ προσπάθειες ἀνευρέσεως καὶ τῶν ὑπολοίπων ἱ. Λειψάνων. Ὅταν περισυλλέχθηκαν ὅλα, τὰ θυμίασαν, τὰ τοποθέτησαν σὲ εὐτρεπισμένο τραπέζι καὶ ἄναψαν ἀκοίμητη κανδῆλα. Κατόπιν ἐπικοινώνησαν μὲ τὸν Σεβασμιώτατο τηλεφωνικῶ,ς ὅπου τοῦ ἀνήγγειλαν τὴν χαρούμενη εἴδηση καὶ αὐτὸς μὲ τὴν σειρά του τὸ ἀνακοίνωσε ἐπισήμως σὲ εὔθετο χρόνο.
Ἡ πληροφορία τῆς ἀνευρέσεως τῶν ἱερῶν μαρτυρικῶν λειψάνων τοῦ Ἁγίου Ἰωάννου ἔδωσαν χαρὰ καὶ στὴν γενέτειρά του, τὴν Κόνιτσα. Ὁ τότε Μητροπολίτης Δρυϊνουπόλεως, Πωγωνιανῆς καὶ Κονίτσης Σεβαστιανός, μὲ ἐνέργειές του πέτυχε νὰ ἀποκτήσει καὶ ἡ ἀκριτικὴ Κόνιτσα μέρος τῶν χαριτοβρύτων λειψάνων τοῦ Νεομάρτυρος. Στὶς 23 Σεπτεμβρίου 1978, (δηλ. 4 χρόνια μετὰ τὴν ἀνεύρεση τῶν Ἱ. Λειψάνων), ἡμέρα Σάββατο, μνήμης τοῦ Ἁγίου, ἡ Κόνιτσα πανδήμως ὑποδέχθηκε “βραχιόνιον ὁστοῦν ἐκ τῆς χειρὸς” τοῦ Ἁγίου, στὴν Πλατεία της, μπροστά ἀπὸ τὴν Στρατιωτικὴ Λέσχη, τὸ ὁποῖο τὸ συνόδευε, σὲ ἐξαιρετικῆς τέχνης λειψανοθήκη, ὁ ἡγούμενος τῆς Μονῆς τῆς Παναγίας Προυσσιωτίσσης μὲ μοναχοὺς τῆς ἀδελφότητός του. Λάμπριναν μὲ τὴν παρουσία τους στὴν ὑποδοχὴ τῶν ἱ. Λειψάνων καὶ δύο Μητροπολίτες, πολιτικὲς καὶ στρατιωτικὲς ἀρχές, ἡ Μουσικὴ τῆς 8ης Μεραρχίας, πολλοὶ κάτοικοι καὶ μαθητὲς τῶν Σχολείων τῆς πόλεως. Ἀκολούθησε πανηγυρικὸς Ἑσπερινὸς στὸν Ἱ. Ναὸ τοῦ Ἁγίου Κοσμᾶ καὶ τὴν ἑπομένη ἡμέρα, Κυριακή, 24 Σεπτεμβρίου τοῦ 1978 τελέστηκε πανηγυρικὴ Θεία Λειτουργία. Στὸ τέλος τῆς Ἀκολουθίας ἀνεγνώσθη τὸ ἱεροσφράγιστο καὶ ἐνυπόγραφο Γράμμα τῆς Μονῆς, μὲ τὸ ὁποῖο πιστοποιοῦταν ἡ γνησιότητα τοῦ ἱ. Λειψάνου τοῦ Νεομάρτυρος Ἰωάννου.
Μεταφερθήκαμε, ὅσο γινόταν, ἐν συντομίᾳ, στὰ γεγονότα τῆς εὑρέσεως τῶν ἱ. Λειψάνων τοῦ Κονιτσιώτη Ἁγίου μας. Ἀπό τότε πέρασαν χρόνια. Καὶ εἶναι ἀλήθεια ὅτι κάθε χρονιὰ μὲ τὴν μέριμνα τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου μας Ἀνδρέου, προσπαθοῦσε ἡ ἑορτὴ καὶ ἡ μνήμη τοῦ Ἁγίου μας νὰ μεγαλύνεται. Καὶ κόσμος περισσότερος νὰ ἔρχεται στὴ μνήμη του στὶς 23 Σεπτεμβρίου, ἀλλὰ καὶ χειροτονίες ἐλάμβαναν χώρα τὴν ἡμέρα ἐκείνη καὶ Ἀρχιερεῖς καλοῦσε νὰ τὴν λαμπρύνουν, σὰν τὸν μακαριστὸ Ἅγιο Μητροπολίτη Αἰτωλίας καὶ Ἀκαρνανίας Κοσμᾶ.
Σήμερα, ὅμως, κληθήκαμε ἐδῶ ἀπόψε, ἀπὸ τὸν ἦχο τῆς καμπάνας, νὰ θυσιάσουμε λίγο ἀπὸ τὸν ὕπνο μας καὶ νὰ προσευχηθοῦμε γιὰ τὴν ὑγεία τοῦ Ποιμενάρχου μας. Εἶναι χρέος μας νὰ προσευχηθοῦμε στὸν συντοπίτη Ἅγιό μας, τὸν Ἅγιο Νεομάρτυρα Ἰωάννη τὸν ἐκ Κονίτσης καὶ τὸν Ἅγιο Ἰσαπόστολο Κοσμᾶ τὸν Αἰτωλὸ ποὺ βρίσκονται ἀνάμεσά μας τώρα, ἀφοῦ ἡ παρουσία τους μὲ τὰ ἱερά τους λείψανα εἶναι ἔκδηλη. Ἡ προσευχή ὅλων μας ἑνώνεται, τὸ πιστεύουμε αὐτό ἀκράδαντα, μὲ τὴν προσευχὴ τοῦ Σεβασμιωτάτου μας, στὴν ἐντατική.Ἡ Λειτουργία αὐτὴ μᾶς ἑνώνει μυστικὰ καὶ μυστηριακά ὅλους μας στὸ Ἅγιο Δισκάριο. Καὶ ζῶντες καὶ κεκοιμημένους. Καὶ ἀσθενεῖς, καὶ κατάκοιτους, καὶ φυλακισμένους καὶ ἐξόριστους. Μαζί μας ἀπόψε καὶ ὁ Σεβαστιανὸς καὶ ὁ Χριστοφόρος καὶ τόσοι ἄλλοι ἀρχιερεῖς καὶ ἱερεῖς ποὺ διηκόνισαν τὴν Μητρόπολη αὐτή. Καὶ συγχρόνως εἶναι σὰν νὰ παίρνουμε τὴν ἐνίσχυση ἀπὸ τὰ χείλη τοῦ Προφήτου Ἠσαΐου, ποὺ ἀκούσαμε τὸ πρωί στὶς Μεγάλες Ὧρες τῶν Θεοφανείων (Α΄Ὥρα) μὲ τὴν ἑξῆς παρότρυνση : “Ἰσχύσατε χεῖρες ἀνειμέναι, καὶ γόνατα παραλελυμένα. Παρακαλέσατε, καὶ εἴπατε τοῖς ὀλιγοψύχοις τῇ διανοίᾳ · Ἰσχύσατε, καὶ μὴ φοβεῖσθε · ἰδοὺ ὁ Θεὸς ἡμῶν κρίσιν ἀνταποδίδωσι, καὶ ἀνταποδώσει, αὐτὸς ἥξει καὶ σώσει ἡμᾶς” (Ἠσ. ΛΕ΄, 3-4). Δηλαδή : Πάρτε δύναμη, χέρια ἐξασθενημένα καὶ γόνατα παραλελυμένα. Παρηγορῆστε τὸν λαό, ἀπεσταλμένοι μου, καὶ πεῖτε του : “ Ἐσεῖς ποὺ χάσατε τὸ θάρρος σας καὶ λιγοψυχήσατε στὴν καρδιά σας, πάρτε δύναμη, μὴ φοβάστε · ἰδοὺ ὁ Θεός μας, ποὺ ἀποδίδει τὸ δίκαιο, θὰ μᾶς τὸ ἀποδώσει καὶ τώρα. Αὐτὸς θὰ ἔλθει καὶ θὰ μᾶς σώσει ὅλους”. Διότι, ὅπως γράφει καὶ ὁ Ἀπόστολος Παῦλος στοὺς Ρωμαίους, “οὐκ ἄξια τὰ παθήματα τοῦ νῦν καιροῦ πρὸς τὴν μέλλουσαν δόξαν ἀποκαλυφθῆναι εἰς ἡμᾶς” (Ρωμ. Η΄, 18). Δηλαδή : “ὅτι δὲν εἶναι ἄξια τὰ ὅσα πάσχουμε καὶ ὑποφέρουμε τὸν καιρὸ αὐτὸ σὲ σύγκριση μὲ τὴν δόξα ποὺ πρόκειται νὰ μᾶς ἀποκαλυφθεῖ, γιὰ νὰ μᾶς δοθεῖ”.
Εἴθε, εὐχηθεῖτε το, Σεβαστοὶ πατέρες, ἀγαπητοὶ ἐν Χριστῷ ἀδελφοί, νὰ μᾶς ἀξιώσει ὁ Θεὸς νὰ βρεθοῦμε, ὅλοι μαζί, στὴν χαρὰ τῆς δόξης τοῦ Μονογενοῦς Υἱοῦ, τοῦ εὐλογητοῦ εἰς τοὺς αἰώνας τῶν αἰώνων. Ἀμήν.
Υ.Γ. : Οἱ φωτογραφίες καὶ τὸ ρεπορτάζ εἶναι ἀπὸ τὴν ἱστοσελίδα "Ἱ. Μονὲς Κονίτσης".
