Μέ ἐπιτυχία καί μέ τήν παρουσία φίλων τῆς Βορ. Ἠπείρου ἀπό ἀρκετά μέρη τῆς Ἑλλάδος τιμήθηκε ἡ Ἐπέτειος τῆς ὑπογραφῆς τοῦ Πρωτοκόλλου τῆς Κερκύρας (17.5.1914) στὸ ἀκριτικό Δελβινάκι.
Μετά τὸ πέρας τῆς Θ. Λειτουργίας, ἐτελέσθη ἀρχικά μνημόσυνο γιὰ τοὺς πρωτεργάτες ἐκείνου τοῦ ἡρωϊκοῦ ἀγῶνος, ἀλλά καί γιά τούς σύγχρονους ἐθνομάρτυρες Ἀριστοτέλη Γκούμα καί Κωνσταντῖνο Κατσίφα.
Στή συνέχεια, ὁ Μητροπολίτης Δρυϊνουπόλεως κ.κ. ΑΝΔΡΕΑΣ καί πρόεδρος τοῦ ΠΑ.ΣΥ.Β.Α. (Πανελληνίου Συνδέσμου Βορειοηπειρωτικοῦ Ἀγῶνος) ἐκφώνησε σύντομη ὁμιλία γιὰ τὴν Ἐπέτειο τῶν 108 χρόνων ἀπό τὸν Αὐτονομιακό Ἀγῶνα καί 100 χρόνων ἀπό τή γέννηση τοῦ ἀειμνήστου ΣΕΒΑΣΤΙΑΝΟΥ. Τέλος, τελέστηκε τρισάγιο στό μνῆμα τοῦ Μητρ. Δρυϊνουπόλεως ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ, ἐκ τῶν πρωτεργατῶν τοῦ ἀγῶνος τοῦ 1914, τό ὁποῖο βρίσκεται στόν περίβολο τοῦ Μητροπολιτικοῦ Ναοῦ στό Δελβινάκι.
Ὁ Μητροπολίτης ΑΝΔΡΕΑΣ, στή μεστή ὁμιλία του, ἀνέφερε τὰ ἑξῆς :
Ἀγαπητοὶ ἀδελφοί, ΧΡΙΣΤΟΣ ΑΝΕΣΤΗ !
Συμπληρώθηκαν, φέτος, 108 χρόνια ἀπὸ τὴν κήρυξη τοῦ ἀγῶνος γιὰ τὴν Αὐτονομία τῆς Βορείου Ἠπείρου. Ἐφέτος, ἐπίσης, συμπληρώνονται 100 χρόνια ἀπὸ τὴν γέννηση τοῦ Ἐθνάρχου τοῦ Βορειοηπειρωτικοῦ Ἀγῶνα ἀοιδίμου Μητροπολίτου Δρυϊνουπόλεως, Πωγωνιανῆς καὶ Κονίτσης κυροῦ ΣΕΒΑΣΤΙΑΝΟΥ.
Εἶναι μιὰ καλὴ συγκυρία γιὰ νὰ κάνουμε μιὰ σύντομη ἀνασκόπηση τοῦ ἐθνικοῦ αὐτοῦ θέματος, καὶ γιὰ τὸ ποιές εἶναι οἰ προοπτικὲς γιὰ τὸ μέλλον.
Γύρω ἀπὸ τὸ Βορειοηπειρωτικὸ ὑπάρχει τοὺς τελευταίους καιρούς, μιὰ παράξενη, σκανδαλώδης, θὰ ἔλεγα, σιωπή, ἀπὸ μέρους τῆς Κυβερνήσεως καὶ γενικῶς ὅλου τοῦ πολιτικοῦ κόσμου τῆς Χώρας μας. Ἐλέχθη ὅτι αἰτία αὐτῆς τῆς σιωπῆς ἦταν 1ον ἡ παρατεταμένη διάρκεια τῆς νόσου τοῦ κορωνοϊοῦ, ἡ ὁποία δὲν ἔχει ἀκόμη τελειώσει, καὶ 2ον ὁ πόλεμος τῆς Ρωσίας ἐναντίον τῆς Οὐκρανίας, ὁ ὁποῖος ἄρχισε στὶς 24 Φεβρουαρίου, φέτος, καὶ ἐνῷ ἐπιστεύετο ὅτι τὸ τέλος αὐτοῦ τοῦ πολέμου θὰ ἦταν σύντομο, ἐν τούτοις συνεχίζεται, καὶ μὲ ἰδιαίτερη μάλιστα σφοδρότητα.
Βέβαια οἱ δυὸ αὐτοὶ ἰσχυρισμοί, ἐν πολλοῖς, εἶναι βάσιμοι καὶ κανεὶς δὲν γνωρίζει πότε θὰ τελειώσουν. Τοὐλάχιστον οἱ ἐχθροπραξίες στὴν Οὐκρανία, ποὺ ἐκτὸς τῶν ἄλλων ἔχουν προκαλέσει μεγάλα, οἰκονομικὰ φύσεως, προβλήματα, καὶ λέγεται ὅτι θὰ δημιουργηθοῦν στὸ ἐγγὺς μέλλον, καὶ ἐπισιτιστικὰ προβλήματα στὴν Εὐρώπη ἀλλὰ καὶ σὲ ἄλλες Χῶρες.
Παρ’ ὅλα αὐτά, ὅμως, ἀγαπητοὶ ἀδελφοί, ἡ ζωὴ συνεχίζεται. Διότι καὶ πολλὲς δεξιώσεις γίνονται, καὶ ἀγῶνες ποδοσφαιρικοὶ μὲ ἑκατομμύρια εὐρώ, ὅπως καὶ γενικὰ ἀθλητικοὶ ἀγῶνες, καὶ συχνὲς “κοκορομαχίες” στὸ Κοινοβούλιο, οἱ ὁποῖες λαμβάνουν χώρα, ὡς ἐπὶ τὸ πλεῖστον, γιὰ “τὸ ἄνηθον καὶ γιὰ τὸ κύμινον”(Ματθ κγ΄23), ἐνῷ ἀφήνονται στὴν τύχη τους “τὰ βαρύτερα τοῦ Νόμου”, ὅπως ἐν προκειμένω τὸ ἐθνικὸ θέμα τῆς Βορείου Ἠπείρου.
Ἐν τῷ μεταξὺ ἡ Ἀλβανικὴ Κυβέρνηση “ἔχει φάει”, κυριολεκτικῶς, “τὰ σίδερα” γιὰ νὰ ἐνταχθεῖ στὴν Εὐρωπαϊκὴ Ἕνωση, ἰσχυροποιῶντας, συγχρόνως, τοὺς δεσμούς της μὲ τὴν Τουρκία, ἡ ὁποία Τουρκία, ἐνῷ ἔχει “τὰ κακά της χάλια” ἐξ ἐπόψεως οἰκονομικῆς, σκορπίζει τεράστια χρηματικὰ ποσὰ στὴν Ἀλβανία γιὰ διάφορα ἔργα. Ἔτσι, ἡ πονηρή, ἐξ Ἀνατολῶν, γειτόνισσά μας, ἔχει ἐπιτύχει νὰ πάρει μεγάλο μέρος τοῦ ἀλβανικοῦ λαοῦ μὲ τὸ μέρος της. Γι’ αὐτὸ ἡ Ἀλβανία, ἔχοντας τὶς πλάτες τῆς Τουρκίας, συνεχίζει ἀνενόχλητη νὰ λεηλατεῖ Ναοὺς καὶ περιουσίες τῶν Βορειοηπειρωτῶν, ἀλλὰ νὰ λεηλατεῖ καὶ τὶς ψήφους τῶν Βορειοηπειρωτῶν, ὥστε νὰ κομπάζει γιὰ τὴν δῆθεν σπουδαία διπλωματία της καὶ τὸ ρόλο της στὰ Βαλκάνια. Παράλληλα ὑποκινεῖ ὑπογείως, βέβαια, ὄχι φανερά, τοὺς “Τσάμηδες” σὲ διεκδικήσεις, κατὰ καιρούς, εἰς βάρος τῆς Ἑλλάδος. Εἶναι, βέβαια, ἀλήθεια, ποὺ ὅλοι, λίγο - πολύ, τὴν γνωρίζουν : ὅτι πίσω ἀπὸ αὐτὲς τὶς κινήσεις ὑπάρχει ἡ πέραν τοῦ Ἀτλαντικοῦ ὑπερδύναμη, ἡ ὀποία προσπαθεῖ μὲ κάθε τρόπο νὰ ἀπομονώσει τὴν Ρωσία, ποὺ καὶ αὐτὴ μὲ τὴν σειρά της θέλει νὰ πεῖ δυναμικὰ ὅτι “εἶμαι καὶ ἐγὼ ἐδῶ. Γι’ αὐτὸ καθεῖστε φρόνιμα”. Τώρα ποιὸς νὰ “καθίσει φρόνιμα”, ἀπὸ ἐδῶ ἤ ἀπὸ ἐκεῖ, οὔτε καὶ οἱ ἴδιοι, μᾶλλον, τὸ γνωρίζουν.
Ὅλα αὐτά, ὅμως, εἶναι περίπου φυσικό, μᾶς ἔχουν ἐπηρεάσει ὅλους, ὅσοι κάνουμε ἤ προσπαθοῦμε νὰ κάνουμε τὴν ὅποια προσπάθειά μας γιὰ τὰ δικαιώματα καὶ τὰ δίκαια τῆς Βορείου Ἠπείρου.
Ἀλλὰ καὶ οἱ ἀδελφοί μας “μέσα”, δὲν φαίνεται νὰ καλλιεργοῦν τὴν ἐθνική τους ἑνότητα, ὅπως ἔγραφε στὴν περιλάλητη διαθήκη του ὁ ἀείμνηστος προκάτοχός μου Μητροπολίτης ΣΕΒΑΣΤΙΑΝΟΣ. Σ’ αὐτή, βέβαια, τὴν διάσπαση “ἔχουν βάλει τὸ χεράκι τους” καὶ κάποια ἀπὸ τὰ Ἑλλαδικὰ κόμματα. Καὶ τὰ κόμματα ὄχι γιατὶ νοιάζονται γιὰ τὸ μέλλον τῆς Βορείου Ἠπείρου, ἀλλὰ γιὰ νὰ μεγαλώνει ἡ ἐκλογική τους πελατεία καὶ νὰ αὐξάνουν οἱ ψῆφοι τους.
Τώρα τελευταῖα εἶχε καταγραφεῖ μιὰ κινητικότητα ἐκ μέρους τοῦ Ἐπιμελητηρίου Ἰωαννίνων καὶ τῆς Ἑνώσεως Ξενοδόχων τοῦ Ν.Ἰωαννίνων μὲ τοὺς ἀντίστοιχους φορεῖς τοῦ Ἀργυροκάστρου γιὰ κοινὰ τουριστικὰ πακέτα καὶ ἄλλα ὅμοια. Ἐκεῖνο, ὅμως, ποὺ προβληματίζει εἶναι ὅτι δυὸ φορεῖς τῶν Ἰωαννίνων συζητοῦσαν μὲ τοὺς Ἀλβανοὺς συναδέλφους τους, συναποφάσιζαν γιὰ κοινὲς συσκέψεις κ.λ.π. χωρὶς καμμιὰ προϋπόθεση καὶ κανέναν ὅρο. Ἐπέμεναν, μάλιστα, στὴν Εὐρωπαϊκὴ προοπτικὴ τῆς Ἀλβανίας, χωρὶς νὰ ἐπικαλοῦνται οὔτε κἄν τὸν βασικὸ ὅρο ποὺ θέτει ἡ Ε.Ε. γιὰ σεβασμὸ τῶν ἀνθρωπίνων δικαιωμάτων, ποὺ ἀποδεδειγμένα καταπατοῦνται στὸν χῶρο τῆς Βορείου Ἠπείρου, ὅπως γιὰ παράδειγμα Ὀρθόδοξα Μοναστήρια, περιουσίες τῶν Ἑλλήνων ποὺ αὐθαίρετα ἀπαλλοτριώνουνε καὶ στὴν συνέχεια, ὅπως ἔχει καταγγελθεῖ στὸ πρόσφατο παρελθὸν γιὰ τὴν περιοχὴ τῆς Χειμάρρας, περνᾶνε σὲ χέρια ἐκλεκτῶν τοῦ καθεστῶτος Ἔντι Ράμα.
Μετὰ ἀπὸ αὐτὰ ποὺ ἐπιλεκτικὰ καὶ ἐπὶ τροχάδην ἀναφέρθηκαν, εἶναι καιρὸς νὰ δοῦμε τὸ “τί δὲον γενέσθαι”. Τί πρέπει νὰ πράξουμε, ἤ τὶ μποροῦμε νὰ πράξουμε, ὅσοι πονοῦμε καὶ ἀγαποῦμε τοὺς ἀδελφούς μας Βορειοηπειρῶτες :
1) Τὸ πρῶτο, νομίζω, εἶναι νὰ προσπαθήσουμε νὰ “σπάσουμε” αὐτὴν τὴν ἔνοχη σιωπὴ γύρω ἀπὸ τὸ ἐθνικὸ ζήτημα τῆς Βορείου Ἠπείρου, ὅπως γιὰ παράδειγμα συνέβη μὲ τὴν ἀσθένεια τοῦ κορωνοϊοῦ. Ὅταν, δηλαδή, ξέσπασε ὁ πόλεμος στὴν Οὐκρανία ὁ κορωνοϊὸς πέρασε σὲ δεύτερη καὶ σὲ τρίτη μοίρα. Ἔτσι καὶ στὸ προκείμενο ζήτημα. Νὰ προσπαθήσουμε νὰ τὸ φέρουμε πάλι στὸ προσκύνιο καὶ ἄς ὑπάρχει ὁ κορωνοϊός, καὶ ἄς ὑπάρχει ὁ πόλεμος στὴν Οὐκρανία ἤ ἡ ἀκρίβεια στὴν καθημερινή μας ζωή κ.ο.κ.
2) Τὸ δεύτερο εἶναι νὰ γίνει μία προσπάθεια νὰ κινηθοῦν περισσότερο οἱ ἐν Ἑλλάδι Βορειοηπειρῶτες. Τὸ ὅτι ἀγαποῦν τὴν ἰδιαίτερη πατρίδα τους εἶναι ἀναμφισβήτητο. Αὐτὸ δὲν τὸ κουβεντιάζουμε οὔτε τὸ ἀμφισβητοῦμε. Αὐτὴν ἀκριβῶς τὴν ἀγάπη χρειάζεται νὰ τὴν δείξουν μὲ συγκεκριμένες πράξεις. Καὶ τὸ λέω αὐτὸ γιατὶ πληροφορήθηκα μὲ ὀδύνη ὅτι στὴν ἐκδήλωση ποὺ ἔγινε τὸν Φεβρουάριο ποὺ μᾶς πέρασε στὴν Ἀθήνα γιὰ τὴν Αὐτονομία τῆς Βορείου Ἠπείρου - ὅπως μοῦ εἶπαν, ἐγὼ δὲν ἤμουνα ἐκεῖ - μόνον ποὺ δὲν πιάστηκαν στὰ χέρια, στὸ Ναὸ τοῦ Ἁγ. Γεωργίου τοῦ Καρύτση, γιατὶ λέτε ; Γιὰ τὸ ποιός θὰ μιλήσει πρῶτος καὶ ποιός δεύτερος. Γιὰ τὸ ἄν πρέπει νὰ μιλήσει κάποιος ἤ δὲν πρέπει νὰ μιλήσει. Καὶ αὐτὸ προκαλεῖ ἀρνητικὰ σχόλια καὶ συναισθήματα γιὰ τὸ ἐθνικὸ αὐτὸ ζήτημα.
3) Νὰ καταβληθεῖ ἔντονη προσπάθεια γιὰ κινητοποίηση τῆς Κυβερνήσεως καὶ εἰ δυνατὸν ὅλου τοῦ πολιτικοῦ κόσμου γιὰ τὸ Βορειοηπειρωτικό. Νὰ κατανοήσουν, δηλαδή, οἱ πολιτικοί μας ὅτι ἔχουμε μὲν ὑποχρεώσεις ἔναντι τῶν συμμάχων μας, ἔχουμε, ὅμως, καὶ καθήκοντα ἀπέναντι τοῦ Ἔθνους. “Καὶ ταῦτα ἔδει ποιῆσαι, κακεῖνα μὴ ἀφιέναι”(Ματθ. κγ΄,23), κατὰ τὴν Εὐαγγελικὴ ἐντολή.
4) Νὰ δυναμώσουμε τὴ φωνὴ τοῦ “Βορειοηπειρωτικοῦ Βήματος” (Ἐφημερίδα) καὶ ὅσοι μποροῦν νὰ γράφουν ἀξιόλογα κείμενα γιὰ τὸ Βορειοηπειρωτικό. Ἄς τὰ στέλνουν στὴν σύνταξη τῆς Ἐφημερίδας μας γιὰ ἀξιολόγηση. Ἔτσι θὰ ἀνανεώνεται καὶ θὰ γίνεται πιὸ “διαβαστερή” ἡ ἔντυπη προσπάθειά μας. (Ὅπως λέμε εἶναι βραστερὰ τὰ φασόλια, ἔτσι καὶ ἡ ἐφημερίδα νὰ γίνει “διαβαστερή”, κατὰ μία ἠπειρωτικὴ ἔκφραση !). Βέβαια τὰ ἔξοδά της εἶναι πολλά. Ἀρκεῖ νὰ σᾶς πῶ ὅτι τὰ ταχυδρομικὰ εἶναι ἀφαντάστως μεγαλύτερα ἀπὸ τὰ ἐκτυπωτικά. Λιγότερο, δηλαδή, κοστίζει νὰ τυπώσεις τὸ ἔντυπο αὐτὸ καὶ περισσότερο νὰ τὸ ταχυδρομήσεις. Καὶ δεδομένου ὅτι ἡ Ἐφημερίδα μας κυκλοφορεῖ δωρεάν, δὲν ἔχει συνδρομὲς καὶ προσφορές. Μέχρι τώρα μὲ τὴν δύναμη τοῦ Χριστοῦ ἡ κυκλοφορία της συνεχίζεται. Ἀλλά, ἄν βρισκόταν κάποιος χορηγὸς τὰ πράγματα θὰ ἦσαν καλύτερα. Τοὐλάχιστον δὲν θὰ ὑπῆρχε τὸ ἄγχος γιὰ τὴν ἐξεύρεση τοῦ ἑκάστοτε ἀπαιτουμένου ποσοῦ γιὰ τὴν ἔκδοση τοῦ φύλλου. Ἐγὼ θαυμάζω αὐτοὺς ποὺ ἔχουν τὴν εὐθύνη καὶ λέω, ἀφοῦ μέχρι τώρα δὲν τοὺς ἔπιασε ἡ καρδιά τους, ἔχουν δυνάμεις μέσα τους, δόξα τῷ Θεῷ !
Ἐδῶ, σ’ αὐτὸ τὸ σημεῖο, θὰ πρέπει νὰ προστεθεῖ καὶ τοῦτο. Ὁ Φιλόθεος Κεμεντζετζίδης, ποὺ εἶναι σὲ ὅλους γνωστός, ἔχει γράψει μία σπουδαία ἐργασία στὸ Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης γιὰ τὸν ἀοίδιμο ΣΕΒΑΣΤΙΑΝΟ. Ἐγώ, ὅταν τὴν διάβασα αὐτὴν τὴν ἐργασία, ἐθαύμασα καὶ ἀπόρησα ποῦ βρῆκε ὅλα αὐτὰ τὰ στοιχεῖα, κάποια ἀπὸ τὰ ὁποῖα καὶ ἐγὼ οὔτε τὰ θυμόμουνα ἀλλὰ καὶ δὲν τὰ ἐγνώριζα. Καλό, λοιπόν, θὰ ἦταν, κατὰ τὴν γνώμη μου, νὰ ἐκδοθεῖ σὲ βιβλίο, σὲ μιὰ καλαίσθητη ἔκδοση. Πολὺ θὰ βοηθοῦσε τὴν προσπάθειά μας. Ἀλλά, καὶ ἐδῶ, ἀναζητεῖται χορηγός. Ἄν βρεῖς κανένα Θεσσαλονικιό, ποὺ τὰ ἔχει κάμποσα, ἔ, ξεκινεῖστε. Τέλος,
5) Νὰ συνεχίσουν νὰ γίνονται οἱ ἐπισκέψεις τῆς ΣΦΕΒΑ μέσα στὴν Βόρειο Ἤπειρο, ὥστε νὰ μὴν διατυπώνουν, τυχὸν, οἱ Βορειοηπειρῶτες τὸ παράπονο τοῦ παραλυτικοῦ τοῦ σημερινοῦ Ἱεροῦ Εὐαγγελίου “ἄνθρωπον οὐκ ἔχω”.
Οἱ ἥρωες τῆς Βορείου Ἠπείρου μὲ κορυφαῖο τὸν Κων/νο Κατσίφα, ἀδελφοί μου, δὲν πρέπει, δὲν πρέπει, δὲν πρέπει, τὸ τονίζω, νὰ λησμονηθοῦν ποτέ.
