Τὴν Κυριακὴ 22 Ἰανουαρίου στὸν Ἱ. Μητροπολιτικὸ Ναὸ τῆς Κονίτσης πραγματοποιήθηκε Θ. Λειτουργία καὶ ἐπιμνημόσυνος δέησις χοροστατοῦντος τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Δρυϊνουπόλεως, Πωγωνιανῆς καὶ Κονίτσης κ. Ἀνδρέου, ὑπὲρ ἀναπαύσεως τῶν πεσόντων τοῦ Ἐθνικοῦ Στρατοῦ μας κατὰ τὴν μάχη τῆς Κονίτσης (25/12/1947 ἕως 7/1/1948) κατὰ τῶν Κομμουνιστοσυμμοριτῶν.
Στὸ μνημόσυνο ποὺ ἐτελέσθη, ὅπως κάθε χρόνο, μὲ τὴν πρωτοβουλία τῆς Ἑνώσεως Ἀποστράτων Ἀξιωματικῶν Στρατοῦ (Ε.Α.Α.Σ.) Ἰωαννίνων, ὁμίλησε ὁ Πρόεδρος τοῦ Τοπικοῦ Παραρτήματος Συνταγματάρχης ἐ.ἀ. Καλησπεράτης Δημήτριος, ὁ ὁποῖος ἀναφέρθηκε ἐν περιλήψει στὶς ἡρωϊκὲς ἐκεῖνες στιγμὲς τῆς Μάχης, διερωτώμενος συγχρόνως τί θὰ γινόταν ἄν δὲν νικοῦσε ὁ Ἐθνικὸς Στρατός μας τὸν Δ.Σ.Ε.
Στὴν συνέχεια παίρνοντας τὸν λόγο ὁ Σεβασμιώτατος εἶπε τὰ ἑξῆς :
"Αὐτὰ τὰ ὁποῖα, τὰ πολὺ ὡραία καὶ μὲ νεανικὸ παλμὸ, μᾶς ἀνέπτυξε ὁ κ. Καλησπεράτης, σὲ συνδυασμὸ μὲ τὸν πρόσφατο θάνατο τοῦ Βασιλέως Κων/νου συνειρμικὰ μοῦ ἔφεραν στὴν διάνοιά μου τὴν παρουσία, στὴ Κόνιτσα, ἐκείνη τὴ δύσκολη ἐποχή, τῆς Βασιλίσσης Φρειδερίκης. Σὲ μιὰ κρίσιμη στιγμὴ γιὰ τὴν ἀκριτικὴ Κόνιτσα, τότε ποὺ ὅλοι οἱ δρόμοι δὲν ἦταν ἀσφαλτοστρωμένοι, χωματόδρομοι ἦσαν, καὶ ἦταν ναρκοθετημένοι ἀπὸ τοὺς συμμορῖτες, ἡ ἀείμνηστη Βασίλισσα, ἀψηφῶντας τὶς συστάσεις τῶν στρατιωτικῶν στὰ Ἰωάννινα, νὰ μὴν πάει στὴν Κόνιτσα, διότι ἐκινδύνευε, ἐκείνη, χωρὶς νὰ λάβει ὑπόψιν της τὶς συστάσεις αὐτὲς καὶ τοὺς βεβαίους κινδύνους ποὺ διέτρεχε, ἔφθασε στὴν ἀκριτικὴ κωμόπολή μας, ὅπου ὁ λαὸς τῆς ἐπεφύλαξε ἀποθεωτικὴ ὑποδοχή.
Γι’ αὐτὸν τὸν λόγο ἡ Πολιτεία ἔστεισε στὴν Κεντρικὴ Πλατεία τῆς Κονίτσης, ἀργότερα, βέβαια, ἕνα περίφημο ἄγαλμα τῆς βασίλισσας, ἔργο τοῦ γνωστοῦ γλύπτου Τόμπρου.
Δυστυχῶς, ἀργότερα, ἡ δικτατορία διέπραξε τὸ ἀνοσιούργημα νὰ ἐξοβελίσει τὸ ἄγαλμα αὐτὸ καὶ νὰ τὸ ρίξει σὲ κάποια ἀποθήκη, ὅπου δυστυχῶς, δεκαετίες τώρα, συνεχίζει νὰ παραμένει ἐκεῖ καὶ δὲν στήνεται κάπου. Πέρασε ἡ δικτατορία, πέρασαν ἐκεῖνες οἱ ἀντιθέσεις, κάπου πρέπει νὰ στηθεῖ. Δὲν στήνεται, διερωτῶμαι, γιὰ νὰ μὴν κακοκαρδιστοῦν οἱ ἀπόγονοι τοῦ Μάρκου Βαφειάδη ; Δὲν ξέρω. Πάντως, καλὸ εἶναι, αὐτὴ ἡ ὑπόθεση ποὺ ἀμαυρώνει τὴν Ἱστορία τῆς Κονίτσης - ἐγὼ κατ’ ἐπανάληψιν τὸ ἔχω πεῖ αὐτό - εἶναι καλὸ νὰ τελειώνει αὐτὴ ἡ ἱστορία. Γιατὶ ἡ ἀμέλεια συνιστᾶ ντροπὴ γιὰ τὴν μικρή μας πόλη. Καὶ ἕνα ἄλλο πρᾶγμα ἀκόμη : Τὸ ὅτι ἡ Κόνιτσα ἀπὸ Κοινότητα ἔγινε Δῆμος, αὐτὸ ὀφείλεται στὴν νικηφόρο ἔκβαση τοῦ ἀγῶνος ἐναντίον τῶν Συμμοριτῶν τοῦ Μάρκου Βαφειάδη. Κάποιοι, βέβαια, τὴν “σνομπάρουν” αὐτὴν τὴν Ἐπέτειο. Ὅμως, ἄς μὴν ξεχνᾶμε καὶ ἐκεῖνοι καὶ ἐμεῖς, ὅτι οἱ καιροὶ ἔχουν γυρίσματα. Μάλιστα, οἱ καιροί, ἐπαναλαμβάνω, ἔχουν γυρίσματα.
Ἐμεῖς, ἔλεγα τὸ πρωΐ στὸν κ. Καλησπεράτη, θὰ συνεχίσουμε. Μοῦ εἶπε εἴμαστε λίγοι. Ἀλλὰ εἴμαστε “τὸ μικρὸν ποίμνιον” γιὰ τὸ ὁποῖον ὁ ἴδιος ὁ Χριστὸς εἶπε : “Μὴ φοβοῦ τὸ μικρὸν ποίμνιον”. Μὴν φοβᾶστε, δηλαδὴ, ἄς εἴσαστε λίγοι. Ὅσοι πραγματικά ἀγαποῦν βαθειὰ τὸν Χριστὸ καὶ τὴν Ἑλλάδα θὰ ἀγωνίζονται ἀσταμάτητα, ὥστε νὰ συνεχίσει ἡ Χώρα μας νὰ εἶναι ἰσότιμο μέλος τῆς Κοινωνίας τῶν ἐλευθέρων Ἐθνῶν. Τὸ “μικρὸν ποίμνιον” μὲ τὴν βοήθεια τοῦ Κυρίου καὶ κάτω ἀπὸ τὴ Σκέπη τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου θὰ εἶναι πάντοτε, μὰ πάντοτε, νικητής".
* Σημείωση συντάκτου : Καὶ δύο ἐπιπλέον παρατηρήσεις:
1) Κάτω ἀπὸ ποιὲς σημαῖες ὁδηγοῦνταν οἱ δύο παρατάξεις ; Ὁ Ἐθνικὸς στρατὸς κάτω ἀπὸ τὴν Γαλανόλευκη καὶ τὸ ΕΑΜ - ΕΛΑΣ κάτω ἀπὸ τὸ σφυροδρέπανο.
2) Ἔχετε δεῖ σὲ κάποιο συλλαλητήριο τοῦ ΚΚΕ Ἑλληνικὴ σημαία ;
Μετὰ τὸ πέρας τοῦ Ἱεροῦ Μνημοσύνου, ὁ κ. Λάκκας Ἀθανάσιος, Συνταγματάρχης ἐ.ἀ., στὴν Αἴθουσα Ἐκδηλώσεων παραπλεύρως τοῦ Ἱεροῦ Ναοῦ, προέβη σὲ μιὰ ἀναλυτικὴ περιγραφὴ τῶν ἐπιχειρήσεων ποὺ διεξήχθησαν τὶς ἡρωϊκὲς ἐκεῖνες ἡμέρες ἀπὸ τοὺς ὑπερασπιστὲς τῆς περιοχῆς, ἔχοντας ἀναρτήσει χάρτες ἀπὸ δικό του ἀρχιακὸ ὑλικό.
Ἀκολούθησε κατάθεση στεφάνων στὸ μνημεῖο ποὺ βρίσκεται στὸ Κοιμητήριο τῆς Ἄνω Κονίτσης, τηρήθηκε ἑνὸς λεπτοῦ σιγή, καὶ ἡ ἐκδήλωση ἔλαβε τέλος ψάλλοντας οἰ παριστάμενοι τὸν Ἐθνικό μας Ὕμνο.
Στὴν Ἐκδήλωση παρέστησαν ὁ Δήμαρχος Κονίτσης κ. Νικ. Ἐξάρχου, ἐκπρόσωπος τοῦ κόμματος "Ἕλληνες", ἀρκετὰ μέλη τοῦ Συμβουλίου τῆς ΕΑΑΣ Ἰωαννίνων, ὁ Ἀνθυπ/μος ἐ.ἀ. κ. Κίτσιος Σπυρίδων, πρόεδρος τῆς Ἕνωσης Ἀποστράτων Χωροφυλακῆς - Ἑλληνικῆς Ἀστυνομίας Ν. Ἰωαννίνων, ὀ κ. Κιτσάκης Ὀδυσσέας, Πρόεδρος τοῦ Συνδέσμου Ἐφέδρων Ἀξιωματικῶν Ν. Ἰωαννίνων μὲ μέλη τοῦ Δ.Σ., ὁ κ. Βουλγαρόπουλος Διονύσιος πρόεδρος τῆς Ἑνώσεως Ἀγωνιστῶν Ἐθνικῆς Ἀντιστάσεως (μὴ ΕΑΜικῶν) - ΠΑΟ Θεσ/νίκης, ἐκπρόσωπος τῆς Πανελληνίας Ἑνώσεως Ἀγωνιστῶν Ἐθνικῆς Ἀντιστάσεως (Παραρτήματος Ἰωαννίνων) καὶ πλῆθος κόσμου ἀπὸ Κόνιτσα καὶ Ἰωάννινα.
Χ.Ἱ. Ἀμαραντινός