ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ
ΔΡYΪΝΟΥΠΟΛΕΩΣ, ΠΩΓΩΝΙΑΝΗΣ
& ΚΟΝΙΤΣΗΣ
Ἀριθ. Πρωτ.: 418
Ἐν Δελβινακίῳ τῇ 19ῃ Αὐγούστου 2024
ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ 260ῃ
Θέμα: Ὁ Ἅγιος Κοσμᾶς ὁ Αἰτωλός. Πρόμαχος τῆς Ὀρθοδοξίας καί τοῦ Ἑλληνισμοῦ
Ἀγαπητοί μου Χριστιανοί,
-Α-
Εἶναι ἀξιοθαύμαστο τό γεγονός, ὅτι μέσα στό βαθύ σκοτάδι τῆς τουρκικῆς σκλαβιᾶς, ὅπου κυριαρχοῦσε ὁ φόβος, ἡ ἀμάθεια, οἱ δεισιδαιμονίες καί ἄλλα τέτοια φαινόμενα παρακμιακά, ἔλαμψε ἕνα ἀστέρι λαμπερό πολύ, ἕνα ἀστέρι πού διεκήρυσσε την Ὀρθοδοξία σάν τήν μόνη ἀλήθεια τοῦ χριστιανισμοῦ καί τήν Ἑλλάδα ὡς κοιτίδα τοῦ πολιτισμοῦ. Κι’ αὐτό τό ἀστέρι ἦταν ὁ Ἅγιος Κοσμᾶς ὁ Αἰτωλός. Μέ σπουδές ἱκανές γιά κείνη τήν φοβερή ἐποχή τοῦ 18ου αἰῶνος, μέ ἄσκηση πνευματική στό Ἅγιον Ὄρος, μέ πόνο βαθύ γιά τήν ἀμάθεια καί τήν κατάπτωση τοῦ Γένους τῶν Ἑλλήνων, σέ καιρούς δέ πού ὠργίαζε ἡ προπαγάνδα τῶν ἑτεροδόξων (παπικῶν καί προτεσταντῶν), ἀποφάσισε νά βγῇ καί νά κηρύξῃ τό Εὐαγγέλιο στόν λαό τόν «καθήμενον ἐν σκότει» (Ματθ. δ΄ 16).
-Β-
Φρόντισε, λοιπόν, νά πάρῃ τήν εὐλογία τοῦ τότε Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου, ἔχοντας δέ – παραδόξως – καί τήν ἄδεια τοῦ Ἀλῆ πασᾶ τῶν Ἰωαννίνων, ἐπραγματοποίησε τέσσαρες (4) ἱεραποστολικές περιοδεῖες σέ πολλές περιοχές τῆς Ἑλλάδος, κυρίως ὅμως τῆς Ἠπείρου καί τῆς Βορείου Ἠπείρου, ἡ ὁποία, τότε, ἐκινδύνευε τά ἔσχατα. Ἡ τρομοκρατία, πού εἶχαν ἐπιβάλει παντοῦ οἱ Τοῦρκοι, ἔκαναν ἀρκετούς Ἕλληνες, οἱ ὁποῖοι εἶχαν τρομοκρατηθῆ, νά ἀρνοῦνται τόν χριστιανισμό καί νά ἀκολουθοῦν τά διδάγματα τοῦ κορανίου. Ὅποιος, ὅμως, ἔχανε τήν Ὀρθόδοξη πίστη του, αὐτομάτως ἔχανε καί τήν ἐθνική - Ἑλληνική του συνείδηση. Ἔτσι, προκειμένου νά σώσουν τά σπίτια καί τά ὑποστατικά τους οἱ Ἕλληνες καταντοῦσαν θλιβεροί προδότες τῆς Ἑλληνοχριστιανικῆς τους ταυτότητος.
-Γ-
Ἀλλά, ἡ προσπάθεια τοῦ Ἁγίου Κοσμᾶ, τηρουμένων τῶν ἀναλογιῶν ἐκείνων τῶν καιρῶν, δέν ἦταν καθόλου εὔκολη. Διότι τίς περιοδεῖες του τίς ἔκανε πεζοπορῶντας, ἐνῷ οἱ καιρικές συνθῆκες δέν ἦσαν πάντοτε εὐνοϊκές. Ἀκόμη εἶχε νά ἀντιμετωπίσῃ ὁμάδες ληστῶν, πού ἡ φτώχεια καί ἡ δυστυχία τούς εἶχε βγάλει «στό κλαρί», εἶχε τούς ἑβραίους, οἱ ὁποῖοι, ὅπως βεβαιώνει ὁ ἴδιος, τόν μισοῦσαν θανάσιμα, ἀκόμη εἶχε καί ὅσους ἀθέμιτα πλούτιζαν καί φοβόντουσαν ὅτι μέ τό κήρυγμα τοῦ Ἁγίου Κοσμᾶ κινδύνευαν νά χάσουν τά … «κεκτημένα». Βέβαια, καί οἱ αἱρετικοί παπικοί καί προτεστάντες δημιουργοῦσαν στόν Ἅγιο ποικίλα προσκόμματα. Ὅμως, μέ τήν δύναμη τοῦ Χριστοῦ ὅλα τά ἐμπόδια παρεμερίζοντο. Ἐπί πλέον δέ πέτυχε νά ἱδρύσῃ πολλά Δημοτικά Σχολεῖα καί κάποια Γυμνάσια, ἐπιμένοντας ὅτι ἦταν ἀπόλυτη ἀνάγκη νά μαθαίνουν τά Ἑλληνόπουλα τήν γλῶσσα τους, τήν πίστη τους καί τήν ἱστορία τους.
-Δ-
Τελικῶς, οἱ Ἑβραῖοι ἐδωροδόκησαν τόν Κούρτ πασᾶ τοῦ Βερατίου καί ὁ Ἅγιος συνελήφθη καί ἀπηγχονίσθη στίς 24 Αὐγούστου 1779. Τά ἱερά λείψανά του εὐτυχῶς διεσώθησαν καί τά διαφυλάττει ἤδη ἡ Ὀρθόδοξη Αὐτοκέφαλη Ἐκκλησία τῆς Ἀλβανίας ὡς πολύτιμο θησαυρό.
Ἡ Μητρόπολή μας τιμῶντας τήν μνήμη τοῦ Ἁγίου Ἐθνοϊερομάρτυρος Κοσμᾶ τοῦ Αἰτωλοῦ ἔχει ἀνεγείρει ἐπ’ ὀνόματί του περικαλλῆ Ναόν στήν ἀκριτική Κόνιτσα, ὅπου φυλάσσεται καί τμῆμα τοῦ ἱεροῦ του λειψάνου. Κάθε χρόνο δέ τελοῦνται ἑόρτιες ἐκδηλώσεις. Ἔτσι, σύν Θεῷ, θά γίνῃ καί ἐφέτος. α) Τήν παραμονή τῆς ἑορτῆς, Παρασκευή, 23 Αὐγούστου 2024, στίς 7μ.μ., θά ψαλῆ πανηγυρικός Ἑσπερινός, μετά τό τέλος τοῦ ὁποίου θά πραγματοποιηθῇ ἡ καθιερωμένη σύντομη λιτανεία μέχρι τήν κεντρική πλατεῖα. β) Τήν κυριώνυμη ἡμέρα τῆς ἑορτῆς, Σάββατο, 24 Αὐγούστου 2024, στίς 7π.μ., θά ψαλῇ ὁ Ὄρθρος καί, ἐν συνεχείᾳ, θά τελεσθῇ πολυαρχιερατική Θεία Λειτουργία. Θά χαρῶ νά συναντηθοῦμε καί νά συμπροσευχηθοῦμε. Χρόνια πολλά, ἅγια, εὐλογημένα.
Διάπυρος πρός Χριστόν εὐχέτης
Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ
† Ὁ Δρυϊνουπόλεως, Πωγωνιανῆς καί Κονίτσης ΑΝΔΡΕΑΣ