ΣΚΟΠΟΣ !
Ρομφαία, σκοπός, σάλπιγγα !
Πολεμικοὶ ἤχοι στὸ ἱερὸ προφητικὸ βιβλίο τοῦ Ἰεζεκήλ. Ὁ Προφήτης καλεῖται ἀπὸ τὸν Θεὸ νὰ ἀναγγείλει στὸν λαὸ τοῦ Ἰσραὴλ τὸ θεῖο θέλημα : “Λάλησον τοῖς υἱοῖς τοῦ λαοῦ σου καὶ ἐρεῖς πρὸς αὐτούς...” (Ἰεζ. Λγ΄(33) 2 κ.ἑξ.).
Τὶ θὰ τοὺς πεῖ ;
Εἰκόνα πολέμου θὰ μεταφέρει στὰ μάτια τους, προκειμένου τὸ μήνυμα ποὺ θὰ ἐξαχθεῖ, νὰ ἐντυπωθεῖ καλὰ στὶς συνειδήσεις ὅλων : Καὶ τοῦ λαοῦ καὶ τῶν πνευματικῶν ἡγετῶν του.
“Γῆ ἐφ΄ ἥν ἄν ἐπάγω ρομφαίαν...” Ἐὰν ὑποθέσουμε – ὁμιλεῖ ὁ Θεός – ὅτι Ἐγὼ ὁδηγῶ ἐναντίον μιᾶς χώρας ἐχθρικὴ ρομφαία, στρατὸ ποὺ θὰ ἐπιτεθεῖ γιὰ νὰ θανατώσει τοὺς κατοίκους της, καὶ ὁ λαὸς τῆς χώρας αὐτῆς, προκειμένου νὰ προφυλαχθεῖ, διαλέξει ἕναν ἄνθρωπο καὶ τὸν τοποθετήσει ὡς φρουρὸ νὰ φυλάει σκοπιὰ στὰ σύνορα τῆς χώρας, ἄς ξέρει ὁ φρουρὸς αὐτὸς ὅτι ἔχει ἀναλάβει πολὺ ὑπεύθυνη ἀποστολή.
Ἐὰν λοιπόν, συνεχίζει ὁ Κύριος, ὁ φρουρὸς δεῖ τὴ φονικὴ ρομφαία νὰ πλησιάζει στὴ χώρα “καὶ σαλπίσῃ τῇ σάλπιγγι καὶ σημάνῃ τῷ λαῷ”, εἰδοποιήσει τὸν λαὸ μὲ δυνατὸ σάλπισμα ὅτι πλησιάζει κίνδυνος, καὶ παρόλα αὐτὰ ὁ λαὸς δὲν λάβει τὰ μέτρα του νὰ προφυλαχθεῖ ἄν λοιπὸν ἔπειτα ἀπ’ ὅλα αὐτὰ πέσει πάνω στὸν λαὸ ἡ ἐχθρικὴ ρομφαία καὶ τὸν κυριεύσει, “τὸ αἷμα αὐτοῦ ἐπὶ τῆς κεφαλῆς αὐτοῦ ἔσται”, ἡ εὐθύνη γιὰ τὸν ὁλοθρεμὸ καὶ τὴν καταστροφή του θὰ βαρύνει τὸν ἴδιο τὸν λαό, “ὅτι τὴν φωνὴν τῆς σάλπιγγος ἀκούσας οὐκ ἐφυλάξατο”· διότι, ἐνῷ ἄκουσε τὸν συναγερμὸ ποὺ σήμανε ἡ σάλπιγγα, δὲν ἔδωσε σημασία καὶ δὲν ἔλαβε τὰ κατάλληλα μέτρα γιὰ τὴν προφύλαξή του. Τὸ φταίξιμο ἄρα εἶναι ὅλο δικό του, ἐνῷ ἀντιθέτως ὁ φρουρός, ἐπειδὴ ἦταν συνεπὴς στὴν ἐπιτέλεση τοῦ καθήκοντός του, “τὴν ψυχὴν αὐτοῦ ἐξείλατο”, γλυτώνει τὸν ἑαυτό του ἀπὸ τὴν καταδίκη καὶ σώζει τὴ ζωή του.
Ἐὰν ὅμως, συνεχίζει ὁ Θεός, ὁ σκοπὸς δεῖ τὴν ἐχθρικὴ ρομφαία νὰ ἔρχεται καὶ δὲν σημάνει μὲ τὴν σάλπιγγά του ἀπὸ ὀλιγωρία, γι’ αὐτὸ δὲ τὸν λόγο δὲν προλάβει ὁ λαὸς νὰ λάβει τὰ μέτρα του, σ’ αὐτὴ τὴν περίπτωση, ἐὰν κάποιος σκοτωθεῖ ἀπὸ τὸ φονικὸ μαχαίρι, τότε ἐκεῖνος μὲν δικαίως θανατώθηκε λόγῳ τῶν ἁμαρτιῶν του, ὅμως τὴν εὐθύνη γιὰ τὸν θάνατό του θὰ τὴ ζητήσω ἀπὸ τὸν ἀμελὴ φρουρό : “Τὸ αἷμα ἐκ χειρὸς τοῦ σκοποῦ ἐκζητήσω”(στίχ. 6).
Αὐτὰ παραβολικῶς λέει ὁ Θεὸς καὶ ἔπειτα στρέφει τὸν λόγο του πρὸς τὸν Προφήτη του, τὸν Ἰεζεκιήλ. Καὶ τοῦ μιλάει πιὸ καθαρά : “Καὶ σύ, υἱὲ ἀνθρώπου, σκοπὸν δέδωκά σε τῷ οἴκῳ Ἰσραήλ” (στίχ. 7) · γνώριζε λοιπόν ὅτι σὲ ἔχω τοποθετήσει σκοπὸ στὸν λαό μου. Γι’ αὐτό, ἐὰν ἀκούσεις ἀπὸ τὸ στόμα μου λόγο, ἐὰν δηλαδὴ πῶ γιὰ κάποιον ἁμαρτωλό, “θὰ πεθάνεις ἐξαιτίας τῶν ἁμαρτιῶν σου” κι ἐσὺ δὲν τοῦ ἀνακοινώσεις τὸν λόγο μου αὐτό, γιὰ νὰ προσέξει ὁ ἀσεβὴς καὶ νὰ ἀλλάξει πορεία ζωῆς, ἐκεῖνος μὲν θὰ πεθάνει μέσα στὶς ἁμαρτίες του, τὴν εὐθύνη ὅμως γιὰ τὸν πνευματικό του θάνατο θὰ τὴ ζητήσω ἀπὸ σένα, διότι δὲν ἔπραξες τὸ χρέος σου ἀπέναντί του. Ἐὰν ὅμως, ἀντιθέτως, ἐνημερώσεις ἐκ τῶν προτέρων τὸν ἀσεβὴ γιὰ τὶς συνέπειες τῆς ἁμαρτωλῆς ζωῆς του καὶ τὸν παρακινήσεις νὰ μετανοήσει, αὐτὸς ὅμως δὲν θελήσει, τότε ὁ ἴδιος θὰ πεθάνει μέσα στὴν ἀσέβειά του καὶ ἐξαιτίας αὐτῆς · ἐσὺ ὅμως δὲν θὰ ἔχεις καμιὰ εὐθύνη καὶ ἐνοχὴ γιὰ τὸν πνευματικό του θάνατο. “Ἐὰν προαναγγείλῃς τῷ ἀσεβεῖ τὴν ὁδὸν αὐτοῦ τοῦ ἀποστρέψαι ἀπ’ αὐτῆς, καὶ μὴ ἀποστρέψῃ ἀπὸ τῆς ὁδοῦ αὐτοῦ, οὗτος τῇ ἀσεβείᾳ αὐτοῦ ἀποθανεῖται, καὶ σὺ τὴν ψυχὴν σεαυτοῦ ἐξήρησαι” (στίχ. 9).
Ξεκάθαρα τὰ λόγια τοῦ Κυρίου πρὸς τὸν Προφήτη του. Καθὼς ὅμως ὁ ἴδιος ὁ Κύριος τοῦ παραγγέλνει νὰ ἀνακοινώσει ὅλα αὐτὰ καὶ στὸν λαό του, μποροῦμε σαφῶς νὰ ἐννοήσουμε ὅτι αὐτὰ δὲν ἀφοροῦν μόνο τὸν συγκεκριμένο Προφήτη – ὄργανο τοῦ Θεοῦ πρὸς τὸν λαό, ἀλλὰ εἶναι προειδοποιητικὰ πρὸς ὅλους ὅσοι ἔχουν ταχθεῖ ἀπὸ τὸν Θεὸ νὰ ἔχουν τὴν πνευματικὴ εὐθύνη καὶ ἡγεσία τοῦ λαοῦ του · τοὺς πνευματικοὺς ταγούς. Βέβαια προειδοποιοῦν καὶ τὸν λαὸ γιὰ τὶς συνέπειες τῆς παρακοῆς πρὸς τοὺς πνευματικούς του πατέρες καὶ ποιμένες.
Σκοπός ! “Σκοπὸν δέδωκά σε”. Αὐτὸς εἶναι ὁ τιμητικὸς ρόλος καὶ ἡ βαριὰ εὐθύνη τοῦ πνευματικοῦ ὁδηγοῦ τοῦ λαοῦ τοῦ Θεοῦ Κληρικοῦ (μάλιστα ἐπισκόπου : ἐπὶ + σκοπός), ἱεροκήρυκα, πνευματικοῦ καὶ ἀκόμη δασκάλου, καθηγητῆ, γονέα, γενικὰ παιδαγωγοῦ · ἔχει τεθεῖ σὲ σκοπιὰ ἀπὸ τὸν Θεό · εἶναι σκοπός, προκειμένου νὰ φρουρεῖ τὸν λαό του. Καὶ καλεῖται σὲ διπλὸ ἔργο : ἀφενὸς νὰ μένει ἄγρυπνος παρατηρώντας ὁλόγυρα γιὰ νὰ διακρίνει τὴν ἐχθρικὴ “ρομφαία” νὰ πλησιάζει – ὅποια κι ἄν εἶναι αὐτή : αἵρεση, ψευδοδιδασκαλία, καινοφανεῖς ἰδέες καὶ κοσμοθεωρίες, διαστροφὲς ἠθικές, ποικίλη διαφθορὰ τῆς καλπάζουσας ἀσέβειας καὶ ἁμαρτίας – καὶ ἀφετέρου (αὐτὸ ποὺ κυρίως τονίζεται ἐδῶ) νὰ ἐπιτελεῖ τὸ χρέος του νὰ σημαίνει μὲ τὴ σάλπιγγα. Νὰ σαλπίζει δυνατά, προκειμένου νὰ τὸν ἀκούσουν ὄλοι καὶ νὰ λάβουν ξεκάθαρα τὸ μήνυμα ὅτι ἐδῶ ὑπάρχει “ρομφαία”, ὑπάρχει θάνατος · “ἀπαγορευμένη περιοχή, μὴν πλησιάζετε”. Ξεκάθαρα ! Ὄχι συμβιβασμοί, όχι ὑποχωρήσεις, ὄχι δειλία μὴν τυχὸν περιβληθεῖ μὲ τον χαρακτηρισμὸ τοῦ “ὀπισθοδρομικοῦ, φονταμενταλιστῆ, προσκολλημένου σὲ ἀγκυλώσεις τοῦ παρελθόντος”, καὶ ἀκόμα τοῦ “ρατσιστῆ, ὁμοφοβικοῦ”κ.ο.κ. Μὲ τὴν ἀπόφαση καὶ κυρώσεις νὰ ὑποστεῖ καὶ ταλαιπωρίες καὶ θάνατο ἀκόμη γιὰ τὴν ἀλήθεια. Ἐὰν ἐκπέσει ἀπὸ τὴν ἀλήθεια, ἐὰν συμβιβασθεῖ μὲ τὴν ἐχθρικὴ “ρομφαία” ποὺ ἀπειλητικὰ προσεγγίζει, ὄχι μόνο θάνατο πνευματικὸ θὰ προξενήσει στὴν ψυχή του, ἀλλὰ ἐπιπλέον θὰ τοῦ ζητηθεῖ ἡ εὐθύνη γιὰ τὸν πνευματικὸ θάνατο τῶν ψυχῶν ἐκείνων, τῶν ὁποίων τὴν καθοδήγηση εἶχε ἐπωμισθεῖ.
Τότε λοιπόν ποιός θὰ βρεθεῖ νὰ τὸν ἀπαλλάξει ἀπὸ τὴ βαριὰ ἐκείνη καταδίκη ;
(Ἀπὸ τὸ Ὀρθόδοξο περιοδικό "Ο ΣΩΤΗΡ", τεῦχος 2267, σελ. 272, 273)
