Ἀριθ. Πρωτ.: 8
ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ 170ὴ
ΘΕΜΑ: Δόξα τῆς
Ἑλλάδος ἡ Ἐπανάσταση τοῦ 1821.
Ἀγαπητοί
μου Χριστιανοί,
- Α -
Γυρνᾶμε πίσω , 193 χρόνια, τότε πού ἀκούστηκε τό
σύνθημα τῶν ἐπαναστατημένων Ἑλλήνων : « Ἐλευθερία ἤ Θάνατος ». Δέν τούς εἶχαν
λυγίσει τά 400 χρόνια τῆς τουρκικῆς σκλαβιᾶς . Οὔτε τούς εἶχαν ἀποθαρρύνει τά
κατά καιρούς ἀποτυχημένα κινήματα , πού οἱ συνέπειές τους ἦταν τρομακτικές :
Σφαγές , ἐξανδραποδισμοί , λεηλασίες , φωτιά καί ὄλεθρος , ὅπως ἔγινε μέ τά
περιβόητα « Ὀρλωφικά » τό 1770. Τώρα , οἱ Ἕλληνες , μέ γενναίους ὁπλαρχηγούς
καί ψυχωμένα παλληκάρια , τό εἶχαν πάρει ἀπόφαση : Ἤ θά ζήσουν ἐλεύθεροι στήν
Πατρίδα τους ἤ θά πεθάνουν. Γιατί τό νά ἔχουν στό κεφάλι τους τόν σκληρό
καί αἱμοβόρο Τοῦρκο , δέν μποροῦσαν πιά νά τό ἀντέξουν . Ἔτσι , ὅταν ἡ Ἐκκλησία
μέ τόν Παλαιῶν Πατρῶν Γερμανό καί ἄλλους γενναίους καί ἐμπνευσμένους Ἐπισκόπους
καί Κληρικούς καί Μοναχούς , ἐκήρυξε τήν Ἐπανάσταση , ὅλοι οἱ Ἕλληνες ἔδωσαν
ὁλοπρόθυμα τό « παρών » . Ἡ Ἑλλάδα ἔπρεπε νά ἀναστηθῇ μέσα ἀπό τήν τέφρα της .
- Β -
Ἔτσι , ὅταν ἄρχισαν οἱ πρῶτες
ἁψιμαχίες , φάνηκε καθαρά πῶς οἱ Ἐπαναστάτες εἶχαν καί πίστη δυνατή καί καρδιά
γενναία καί θέληση γιά τήν νίκη ἀταλάντευτη . Γι’ αὐτό , οὔτε ἡ σφαγή στήν Χίο
, οὔτε ἡ καταστροφή τῶν Ψαρῶν σταμάτησαν τόν ἀγῶνα τοῦ Ἔθνους . Ὁ Ἐθνικός μας
ποιητής Διονύσιος Σολωμός ἔγραψε ἕνα
ὀλιγόστιχο , ἀλλά συγκλονιστικό ποίημα μέ τόν χαρακτηριστικό τίτλο : « Ἡ δόξα τῶν Ψαρῶν » : « Στῶν Ψαρῶν τήν
ὁλόμαυρη ράχη , περπατῶντας ἡ Δόξα μονάχη , μελετᾶ τά λαμπρά παλληκάρια · καί
στήν κόμη στεφάνι φορεῖ , γινωμένο ἀπό λίγα χορτάρια ποὖχαν μείνει στήν ἔρημη
γῆ » . Φωτιά , σφαγή καί ἐρήμωση στά ὡραῖα νησιά τοῦ Αἰγαίου . Κι’ ἀργότερα ,
φωτιά καί τσεκούρι ἀπό τόν Ἰμπραήμ στήν Πελοπόννησο. Ἀλλά καί τό Μεσολόγγι ,
μετά τήν δεύτερη πολιορκία του καί τήν
ἅλωσή του , τό 1826 , δέν εἶχε νά δείξῃ στούς Τούρκους παρά τά ἐρείπια τῶν
σπιτιῶν καί τά νεκρά σώματα τῶν ὑπερασπιστῶν του , ἐκείνων , βέβαια , πού εἶχαν
ἐπιζήσει ἀπό τήν τρομακτική πεῖνα , τίς ἀρρώστειες καί τίς στερήσεις.
- Γ -
Ἀλλά ὁ δαυλός τοῦ Κανάρη , πού
ἔκαψε τήν ναυαρχίδα τοῦ Καρᾶ - Ἀλῆ , στό λιμάνι τῆς Χίου · τό Χάνι τῆς Γραβιᾶς
· ἡ καταστροφή τῆς στρατιᾶς τοῦ Δράμαλη , στά Δερβενάκια καί τό ὁλοκαύτωμα τοῦ Μεσολογγίου , γιά νά περιορισθοῦμε μόνο
σ’ αὐτά , προκάλεσαν ἕνα σεισμό στήν Εὐρώπη . Ἕνα σεισμό , ποῦ δημιούργησε τό
κῦμα τοῦ φιλελληνισμοῦ . Πολλοί ἐπώνυμοι καί ἀνώνυμοι Εὐρωπαῖοι ἔνοιωσαν
συμπάθεια καί ἀγάπη γιά τούς Ἕλληνες , πού λίγοι καί μέ ἐλάχιστα μέσα τά ἔβαλαν
μέ τήν πανίσχυρη Ὀθωμανική Αὐτοκρατορία . Κι’ αὐτό , παρά τήν λυσσώδη ἀντίδραση
τοῦ μισέλληνα Μέττερνιχ καί τῆς λεγομένης « Ἱερᾶς Συμμαχίας » ( ἀνίερης στήν πραγματικότητα ) ,
πού ἤθελαν τήν Ἑλλάδα μέσα στόν τάφο , ὅπου τήν εἶχε καταδικάσει ὁ Τοῦρκος
τύραννος.
Ἔτσι , ἄρχισαν ν’ ἀκούγωνται
στήν Εὐρώπη κάποιες φωνές γιά τό Ἑλληνικό Ζήτημα καί νά ἔρχεται κάποια βοήθεια
πρός τό ἀγωνιζόμενο Ἔθνος , μέ ἀποκορύφωμα τήν Ναυμαχία τοῦ Ναυαρίνου , ὅπου ὁ
στόλος τῶν Ρώσων , τῶν Ἄγγλων καί τῶν Γάλλων κατενίκησε τόν στόλο τοῦ Ἰμπραήμ ,
μέ ἀποτέλεσμα νά φύγῃ καί νά μή ξαναρθῇ ποτέ.
- Δ -
Βέβαια , οἱ ἐπαναστατημένοι
Ἕλληνες δέν ἦσαν ἄγγελοι . Εἶχαν τά ἐλαττώματα τῆς Ἑλληνικῆς Φυλῆς , ὅπως αὐτά
διαγράφονται μέσα στίς σελίδες τῆς ἱστορίας τοῦ Ἔθνους : Ξεσυνέρειες , ζήλειες
, δύστροποι χαρακτῆρες , κακίες καί μίση καί φιλοδοξίες , ἔφθασαν στό σημεῖο νά
φυλακίσουν τόν Κολοκοτρώνη , νά δολοφονήσουν τόν Ὀδυσσέα Ἀνδροῦτσο , νά
μοιράζουν…διπλώματα « στρατηγῶν » , γιά νά μειώσουν τόν Μάρκο Μπότσαρη… Ὅμως ,
ὁ Κολοκοτρώνης καί ὁ Μπότσαρης , γιά ν’ ἀρκεσθοῦμε σ’ αὐτούς , ἔδωσαν
παράδειγμα ἀνώτερης συμπεριφορᾶς , χωρίς ψευτοφιλότιμα καί ἀντεκδικήσεις . Κι’
αὐτοί , ἀκριβῶς , οἱ λίγοι σχετικῶς , ἔδωσαν τό στίγμα τῆς Ἐπαναστάσεως , ὅτι
ἦταν ὄχι ἀγώνας ταξικός , ἀλλά ἐθνικός , ἀγώνας ὑπέρ Πίστεως καί Πατρίδος ,
δόξα τῆς Ἑλλάδος.
- Ε -
Γιορτάζουμε , λοιπόν , καί
φέτος τήν διπλή γιορτή , τοῦ Εὐαγγελισμοῦ τῆς Θεοτόκου καί τῆς Ἐθνικῆς μας
Παλιγγενεσίας . Οἱ καιροί , βεβαίως , ἐξακολουθοῦν νά εἶναι δύσκολοι . Ὅμως ,
πρέπει νά παραδεχθοῦμε ὅτι στά 1821 οἱ Ἕλληνες εἶχαν ἀσυγκρίτως περισσότερες
δυσκολίες ἀπ’ ὅσες ἔχουμε ἐμεῖς , οἱ σημερινοί ἀπόγονοί τους . Ἄς μήν
ἀπογοητευώμαστε , λοιπόν , καί ἄς μήν ἀπελπιζώμαστε . Οἱ καλοί καιροί θά
ξανάρθουν . Μόνο τήν Πίστη πρός τόν Χριστό καί τήν ἀγάπη μας πρός τήν Ἑλλάδα νά
κρατήσουμε γερά . Καί νά προσευχώμαστε γιά τήν Βόρειο Ἤπειρο καί γιά τήν Κύπρο
μας , ὅπου ὁ ἐκεῖ Ἑλληνισμός συνεχίζει νά ἔχῃ τίς δυσκολίες καί τά προβλήματά
του.
Χαιρετίζω μέ πατρική ἀγάπη τά
μαθητικά , τά φοιτητικά , τά ἐργαζόμενα καί τά στρατευμένα Ἑλληνόπουλα . Ὁ
Χριστός νά τά φωτίζῃ καί νά τά καθοδηγῇ . Σέ ὅλους σας , ἀγαπητοί ἀδελφοί , εὔχομαι χρόνια πολλά , ἅγια , εὐλογημένα
καί ἀγωνιστικά .
Διάπυρος πρὸς
Χριστὸν εὐχέτης
Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ
+ Ὁ
Δρυϊνουπόλεως, Πωγωνιανῆς καί Κονίτσης Α
Ν Δ Ρ Ε Α Σ